بررسی اختلالات رفتاری کودکان

بیشتر کودکان خردسال در این دوره ی سنی خود شلوغی های زیادی می کنند. به این صورت که، ممکن است حرف گوش نکنند و رفتارهای  عجیب و غریبی از خود نشان دهند، تمامی این کارها طبیعی بوده و اقتضای سنشان است. ولی بعضی دیگر از کودکان هم هستند که در کنار این کارها، برخی رفتارهای بسیار چالش برانگیزی از خود نشان می دهند که مناسب سن آن ها نمی باشد.

عدم درمان این اختلالات رفتاری منجر به بروز ناسازگاری هایی در سنین بزرگسالی می شوند. برای همین خاطر توصیه می شود در صورت مشاهده ی هر گونه اختلالات رفتاری، سریعا اقدام به درمان آن نموده تا این درمان میسر واقع شود. درمان اختلالات رفتاری کودکان به چند صورت انجام می شود و انتخاب آن بستگی به نوع اختلال و عوامل تاثیرگذار بر آن دارد.

نشانه های عمده اختلال رفتاری کودکان

نشانه های عمده ی اختلالات رفتاری کودکان به صورت غر زدن یا نافرمانی در آن ها دیده می شود. ولی امکان دارد که  در بعضی از کودکان این  مشکلات رفتاری با شدت بیشتری نشان داده شوند و به عنوان اختلالات رفتاری شناخته شود.

برای کودکان خردسال  در سنین  مشخص، ممکن است برخی مشکلاتی پیش بیاید که منجر به بروز برخی  اختلالات رفتاری کودکان  در آن ها شود. در ارزیابی و درمان اختلال رفتاری کودکان، اصلی ترین نکته ای که وجود دارد بررسی سطح رشد کودک است. 

بررسی مشکلات رفتاری در کودکان

اختلالات رفتاری کودکان، برای والدین تا مواقعی که کودک از خود رفتاری خارج از محدوده ی سنی اش بروز ندهد، قابل تشخیص نمی باشد. شیطنت  و شلوغی،  بازیگوشی، حرف گوش ندادن و… رفتارهای طبیعی برای کودکان به حساب می آیند ولی تکرار بیش از حد  آن ها به اندازه ای که غیر قابل  کنترل باشند، جز اختلالات رفتاری کودکان به حساب می آید.

اختلالات رفتاری کودکان انواع مختلف و گوناگونی دارند که شایع ترین آن ها به شرح زیر هستند:

1. بیش فعالی
2. لجبازی
3. تیک
4. آتش افروزی
5. اختلال سلوک
6. انواع فوبیاها
7. ترس
8. دزدی
9. اوتیسم

بررسی انواع اختلالات رفتاری کودکان

اختلال سلوک

یکی از اصلی ترین اختلالات پرخاشگری در کودکان، اختلال سلوک است. این اختلال از اختلال لجبازی شدت قوی تری دارد و موجب ایجاد پیامد های سنگینی برای والدینش می شود. کودکانی که به این اختلال دچار می شوند، نه تنها  به قوانین و دستورات هیچ اعتنایی نمی کنند، بلکه اقدام به انجام کارها و رفتارهایی می کنند که مناسب سنش نبوده و ممکن عواقب بدی داشته باشید.

از جمله نشانه های کودکی که دچار اختلال سلوک می شود، می توان به: دعوا راه انداختن و ایجاد درگیری ها در داخل و خارج از خانه، نشان دادن برخی رفتارهای جنسی از سنین پایین، دروغ گفتن، دزدی و  بزهکاری و… اشاره کرد.

اختلال بیش فعالی و نقص توجه

یکی دیگر از رایج ترین اختلالات رفتاری کودکان، اختلال بیش فعالی است. این اختلال بیشتر در سنین 6 سال به بعد تشخیص داده می شود. کودکانی که به این اختلال دچار هستند از توجه بسیار پایینی برخوردار می باشند و بیشتر اوقات تمرکز نداشته و بی قرار می شوند. متاسفانه کودکان مبتلا به بیش فعالی نمی توانند به درستی  در کلاس، به درس های خود تمرکز داشته باشند.  

اختلال اوتیسم

یکی دیگر از انواع اختلالات رفتاری کودکان اوتیسم می باشد که در چندین سال گذشته متاسفانه شیوع آن بسیار گسترش پیدا کرده است. این موضوع موجب نگرانی بیشتر خانواده ها شده است. کودکانی که دچار این بیماری می شوند از خود رفتارهای کلیشه ای نشان می دهند و اکثرا منزوی هستند.

انواع فوبیاها

فوبیا یکی دیگر از اختلالات رفتاری کودکان است. اصلی ترین نشانه ی آن در وجود یک ترس  و وحشت دائمی و آشکار از چیزی و یا شرایط خاصی است. در این اختلال،  کودک  همیشه دچار استرس و اضطراب است و این موضوع را با گریه و بی قراری و سفت کردن اعضای بدن از خود نشان می دهد. در صورتی که ترس کودک از چیزی یا موقعیتی خیلی زیاد نباشد، اختلال فوبیا نمی تواند در زندگی او مشکلی ایجاد کند.

اختلال آتش‌ افروزی

اختلال آتش افروزی به ندرت در کودکان دیده می شود، ولی اگر کودکی دچار این  اختلال باشد، عواقب رفتار آن می تواند خانواده ها را دچار مشکل کند. کودکی که دچار این اختلال رفتاری است، برای تخلیه ی خشم خود، به عمد قسمتی را آتش می زند و این کار موجب می شود که خشم او فرو ریخته و حتی از این کارش لذت ببرد.

خجالتی بودن کودک

کودکانی که به این اختلال دچار هستند، اغلب کودکانی ساکت و آرام می باشند. این کودکان وقتی که می خواهند حرف بزنند، با صدایی آرام صحبت می کنند. کمال گرایی خانواده ها، مقایسه کردن کودک با دیگر بچه ها و انتقادهای شدید و خشنی که از کودک می شود، منجر به  بروز این اختلال در کودکان می گردد.

اختلال لجبازی

کودکی که به این اختلال مبتلا می باشد، سعی می کند مخالفت و لجبازی خود را به خانواده و یا نزدیکان خود، به شکل انتقام جویانه نشان دهد، چون با این رفتار، قصد دارد که به اطرافیان خود نشان دهد که چقدر قوی است.

اختلال لجبازی در کودکان را می توان از حرف گوش ندادن و بی توجهی کردن به قوانین خانه، جر و بحث کردن زیاد با بزرگترهای خود، داشتن رفتار پرخاشگرانه و …. تشخیص داد.

عادت کودک به دزدی

عادت به دزدی یکی دیگر از اختلالات رفتاری کودکان است. کودکانی که به این اختلال دچار هستند اقدام به برداشتن لوازمی می کنند که برای آن ها کاربردی ندارد، چون هدف از انجام دزدی در آن ها منابع مالی دزدی نمی باشد. بلکه اصلی ترین هدف آن ها، در آن لذتی است که قبل از دزدی به خاطر تنش های شدیدی که در آن ها ایجاد می شود، به دست می آورند.

بررسی اختلال تیک در کودک

اختلال تیک: تیک، یک حرکت یا صدایی است که در کودکان به صورت ناگهانی رخ می دهد، این کودکان به صورت غیر موزون و کلیشه ای اقدام به  انجام کاری می کنند. کودکانی که به این اختلال مبتلا هستند، اغلب  نمی توانند در مقابل انجام آن حرکت و یا صدا مقاومت داشته باشند، فقط شاید بتوانند مدتی زمان انجام آن را به تاخیر بیندازند. تیک های حرکتی و صوتی به  دو دسته تقسیم می شوند. تیک ساده و تیک مرکب از جمله انواع  تیک ها هستند. افرادی که دچار تیک عصبی می شوند، در مواقعی که فشار روانی بر روی آن ها زیاد می شود، انجام آن شدت می یابد.

دلایل بروز اختلالات رفتاری کودکان

بعد از مشاهده ی هر کدام از اختلالات ذکر شده در کودک خود، برای تشخیص و درمان آن بایستی حتما به روانشناس مراجعه نمایید. که می تواند تمامی اختلالات رفتاری کودکان را تشخیص داده و با انجام آزمون های روانشناختی  و مصاحبه با والدین و کودکان نوع اختلال را تشخیص دهد.

دلایل بروز اختلالات رفتاری کودکان به شرح زیر است

1. عوامل ژنی چند زده ای (شامل بیش از یک ژن)
2. عوامل عصبی
3. خلق و خوی نوزاد
4. روابط خانوادگی (از جمله مسائل دلبستگی و فرزندپروری)
5. مسائل روانشناختی در والدین و فرزند
6. عوامل اجتماعی.